Hilversum wil een financieel betrouwbare, solide gemeente zijn. We willen een stevige financiële basis voor onze investeringen in de stad, waarmee we het draagvlak bij onze partners om mee te investeren vergroten. We hebben dit programma “Financiën en grondexploitaties” opgebouwd aan de hand van drie thema’s: Financiële huishouding, Lokale belastingen en Grondexploitaties en vastgoed.
Thema
Financiële huishouding
../Programma's/Financiën en grondexploitaties/Thema's/Financiële huishouding
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
-31
-145.084
-145.115
Realisatie
231
-146.085
-145.854
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
262
-1.001
-739
De financiële huishouding van de gemeente omvat alle kosten en opbrengsten van de wettelijke taken en van de plannen (ca. € 260 mln.). Ook de kosten van de leningen die we daarvoor sluiten. De kosten zitten voornamelijk in de programma’s “Wonen en Leven”, “Zorg”, “Werken” en “Bestuur”. Dit programma “Financiën en grondexploitaties” bevat de belangrijkste middelen die we hebben om onze plannen en activiteiten uit te voeren. Eén van de belangrijkste financiële middelen, de rijksuitkeringen (circa € 170 miljoen), vallen onder dit thema.
#
Taak-veld
Lasten
Baten
Voor-/nadeel
1
0.7
Mutatie als gevolg van de decembercirculaire 2018 (RIB 2019-09)
-1.128
-1.128
2
0.7
Campagne Hilversum Fietst
150
150
3
0.8
Post onvoorzien en budget nieuwe kansen
-300
-300
4
0.9
Kosten vennootschapsbelasting
468
468
div
Overige verschillen
94
-23
71
Totaal verschil
262
-1.001
-739
- Per Raadsinformatiebrief (RIB 2019-09) bent u geïnformeerd dat de algemene uitkering 2018 € 1.128.000 hoger is dan begroot. In deze brief verklaren wij dat een bedrag van per saldo € 718.000 wordt doorgegeven aan de Regio Gooi en Vechtstreek (regio middelen) en via een overhevelingsvoorstel (besluit College 19 maart) via de algemene reserve naar 2019 wordt overgeheveld.
- Voor de campagne Hilversum Fietst zouden we via de algemene uitkering een subsidie ontvangen. Een deel van campagne is niet uitgevoerd (zie thema 3.4), waardoor een deel van deze subsidie niet wordt ontvangen en er een nadeel is op dit thema van € 150.000. Maar omdat de kosten niet gemaakt zijn is er op thema 3.4 een voordeel van hetzelfde bedrag.
- De post onvoorzien van € 150.000 voor 2018 is bestemd voor onvoorziene, onuitstelbare en onvermijdbare uitgaven. Deze uitgaven hebben in 2018 niet plaatsgevonden en dit leidt tot een voordeel van € 150.000. In de begroting 2018 was een budget nieuwe kansen van € 600.000 opgenomen. Bij de 2e Tussenrapportage (raad december 2018 en RIB 2018-53) is van dit budget € 450.000 vrij gevallen ten gunste van het begrotingssaldo 2018. In 2018 zijn er verder geen uitgaven gedaan ten laste van dit budget zodat nu nog een voordeel resteert van € 150.000.
- Voor een aantal "ondernemersactiviteiten" is de gemeente belastingplichtig in het kader van de vennootschapsbelasting. Doordat de resultaten van grondexploitatie Anna’s Hoeve in 2018 veel hoger zijn dan oorspronkelijk geraamd moeten we hiervoor belasting afdragen. Rekening houdend met fiscaal verrekenbare verliezen over de jaren 2016 en 2017 is daardoor in 2018 een belastinglast voor de vennootschapsbelasting van € 468.000 ontstaan.
Thema
Lokale belastingen
../Programma's/Financiën en grondexploitaties/Thema's/Lokale belastingen
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
1.858
-21.023
-19.165
Realisatie
1.914
-20.283
-18.370
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
55
740
795
Een andere belangrijke inkomstenbron zijn de lokale belastingen (ca. € 20 miljoen). Onder het thema lokale belastingen zijn de onroerende zaakbelasting (ca. € 19 miljoen), de precariobelasting en de hondenbelasting opgenomen. Deze opbrengsten kunnen voor alle gemeentelijke activiteiten worden ingezet. In de andere programma’s zijn de heffingen verantwoord die bedoeld zijn voor het dekken van specifieke kosten, zoals de kosten van het onderhoud en het vervangen van het riool, het ophalen van huishoudelijk afval, het verstrekken van bouwvergunningen en reisdocumenten etc.
#
Taak-veld
Lasten
Baten
Voor-/nadeel
1
0.61 & 0.62
Onroerendezaakbelasting (OZB) - opbrengst
60
60
2
0.61 & 0.62
Onroerendezaakbelasting (OZB) - oninbare vorderingen
143
143
3
0.61 & 0.62
Bezwaarschriften tegen WOZ waarde
96
96
4
0.64
Belasting overig
-110
167
57
5
div
Voorziening belastingdebiteuren
392
392
6
div
Loon- en afdelingskosten
95
-40
55
Overige verschillen
-26
18
-8
Totaal verschil
55
740
795
- Met betrekking tot de OZB bent u per RIB 2018-53 geïnformeerd over een verwachte meeropbrengst van € 550.000. Hierop is de begroting bij de tweede tussenrapportage ook aangepast. Nu bij de jaarrekening blijkt de meeropbrengst € 490.000 waardoor een afwijking ontstaat ten opzichte van de begroting van € 60.000.
- Van de in 2018 nog openstaande vorderingen is een bedrag van € 143.000 als oninbaar verklaard. Jaarlijks worden er openstaande vorderingen oninbaar verklaard maar deze worden echter niet begroot.
- In 2018 hebben veel belastingplichtigen gebruik gemaakt van de dienstverlening van no-cure-no-pay bureaus voor het indienen van een bezwaarschrift tegen de vastgestelde WOZ-waarde. In totaal zijn er van deze bureaus 255 bezwaarschriften ontvangen voor 363 belastingobjecten. Van deze objecten heeft dit in 89 gevallen tot een toekenning geleid, bij 269 objecten is het bezwaar niet toegekend (5 objecten worden nog afgehandeld). Naar aanleiding hiervan hebben uitbetalingen, circa € 100.000, aan no- cure no pay plaatsgevonden als gevolg van de wettelijke vergoeding van de gemaakte juridische kosten aan deze bureaus. Met ingang van 2019 is het begrote bedrag, op basis van meerjarige cijfers, opgehoogd naar € 97.000.
- De aanloopproblemen bij de implementatie van het nieuwe belastingpakket in 2017 zijn ook van invloed geweest in 2018 op het dwang-invorderingsproces wat hierdoor vertraging heeft opgelopen. In de tweede helft van 2018 is gestart met het verzenden van de dwangbevelen. Voor de dwanginvordering maken we als gemeente kosten (deurwaarder, printen etc.), die we goedmaken met een opslag op onze vordering. Door de vertraging maken we minder kosten, maar ontvangen we ook minder aan vergoeding van die kosten. Dit leidt tot een voordeel van € 110.000 op de lasten en een nadeel op de baten van € 167.000.
- Onderzoek naar de hoogte van de voorziening voor de belastingdebiteuren heeft uitgewezen dat deze te laag is om de toekomstige risico's te kunnen opvangen. Om de voorziening op de juiste hoogte te brengen is aanvullend aan deze voorziening toegevoegd.
- Afwijkingen op de loon- en organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening
Thema
Grondexploitaties en vastgoed
../Programma's/Financiën en grondexploitaties/Thema's/Grondexploitaties en vastgoed
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
20.367
-17.138
3.229
Realisatie
7.304
-8.455
-1.151
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
-13.063
8.684
-4.380
Gemeentelijk vastgoed is een belangrijk kapitaalmiddel. Dit programma omvat alle kosten en opbrengsten van het vastgoed dat voor gebiedsontwikkelingen wordt ingezet (de zogenoemde grondexploitaties) en alle kosten en opbrengsten van het vastgoed waarvan de bestemming nog moet worden ingevuld. De kosten en opbrengsten van het vastgoed dat voor maatschappelijke doelen is ingezet, zijn verantwoord in de andere begrotingsprogramma’s. In 2018 liep nog één grondexploitatie binnen de gemeente Hilversum door vanuit 2017 namelijk “Anna's Hoeve bouwplan”. In 2018 is de grondexploitatie voor Egelshoek gestart.
#
Taak-veld
Lasten
Baten
Voor-/nadeel
1
0.3
Juridische kosten
44
44
2
0.3
Belasting en energie beheer panden
65
-42
23
3
0.3
Pacht
-71
-71
4
0.3
Voorkeursrecht omgeving Stationsgebied, Koninginneweg
-63
63
0
5
8.2
Algemeen voorbereidingsbudget
-107
-107
6
8.2
Voorziening planexploitaties
62
62
7
8.2
Voorbereiding grondexploitatie Egelshoek
-199
-199
8
8.2
Resultaten grondexploitaties
53
-4.177
-4.124
9
8.2
Onderhanden werk grondexploitaties
-12.442
12.442
0
10
8.2
Voorbereidingsbudget Crailo
-650
650
0
11
div
Loon- en afdelingskosten
154
-131
23
12
div
Overige verschillen
20
-50
-30
Totaal verschil
-13.063
8.684
-4.380
- Er zijn juridische kosten gemaakt ten behoeve van de overdracht van het MOB terrein van het Rijk aan de gemeente Hilversum. De Raad is hierover op 15 december 2017 geïnformeerd door middel van een collegebrief.
- Als de gemeente het voornemen heeft om panden te verkopen of te slopen (Stationsplein 45) worden de lasten, zoals belasting en energie niet meer in de begroting opgenomen. Een groot deel wordt echter wel doorberekend aan de gebruiker van het pand. Dit leidt enerzijds tot hogere lasten (€ 19.000 belastingen/€ 46.000 energie) en tot extra baten (€ 42.000) anderzijds.
- Dit betreft structureel hogere inkomsten voor de benzinepompen die abusievelijk niet waren begroot in 2018.
- Vanwege het gevestigde voorkeursrecht gemeenten op de omgeving stationsgebied, Koninginneweg, is in de begroting rekening gehouden met hogere onderhoudslasten en hogere huurinkomsten voor de instandhouding van de gebouwen die we via het voorkeursrecht in eigendom krijgen. Dit jaar zijn er nog geen panden verworven. Hierdoor zijn zowel de begrote lasten (€ 63.000), als de begrote baten via huur (€ 63.000) niet gerealiseerd.
- Doordat in 2018 voor de meeste projecten een apart voorbereidingsbudget beschikbaar was, is op het algemeen voorbereidingsbudget een voordeel gerealiseerd.
- De actualisatie van de grondexploitatie Egelshoek heeft geleid tot een dotatie aan de voorziening planexploitatie. Vanwege het karakter van de voorziening (waardering tegen contante waarde) heeft de dotatie voor het merendeel betrekking op toegerekende rente op het saldo van de voorziening.
- Ter dekking van de voorbereidingskosten Egelshoek is bij de jaarstukken 2017 een reserve ingesteld. Vanaf het moment van openen van de grondexploitatie Egelshoek zijn de kosten ten laste van de grondexploitatie gebracht waardoor op deze post een voordeel is ontstaan. Zie ook de toelichting bij de Staat van Reserves.
- De afwikkeling van de verplichtingen van de reeds afgesloten grondexploitaties heeft per saldo een klein voordeel opgeleverd van € 26.000. Aan de batenkant bedraagt de tussentijdse winstneming op de grondexploitatie Anna's Hoeve bouwplan € 3.972.000. Het op Arenapark aanwezige kettingbeding is afgekocht voor € 125.000.
- De lasten en baten voor de grondexploitaties worden in eerste instantie verantwoord in de exploitatie op taakveld 8.2. Vandaar uit worden de lasten en baten verwerkt op de balanspost Onderhanden werk. Per saldo is de verwerking van exploitatie naar balans daarmee op taakveld 8.2 (budgettair) neutraal. Maar deze verwerking kan, indien de realisatie van de grondexploitaties afwijkt van de raming, leiden tot verschillen in de lasten en baten afzonderlijk op dit taakveld ten opzichte van de begroting. Hier is in 2018 sprake van. Het verschil aan de lastenkant wordt veroorzaakt door lagere lasten op de grondexploitatie Anna’s Hoeve (€ 1.984.000); hogere lasten op de grondexploitatie Egelshoek (€-237.000); de budgettair neutrale stelpost kapitaallasten (€ 266.000) en een lagere mutatie onderhanden werk (€ 10.429.000).
Aan de batenkant wordt het verschil veroorzaakt door lagere baten op de grondexploitatie Anna’s Hoeve (€ 4.792.000); de tussentijdse winstneming (€ 3.972.000); de budgettair neutrale stelpost kapitaallasten (€ 266.000) en een lagere mutatie onderhanden werk (€ 3.411.000). - Doordat alle uitgaven en inkomsten in het kader van het procuratiehouderschap voor GEM Crailo BV zijn verrekend, zijn er op rekeningbasis geen kosten of opbrengsten te verantwoorden.
- Afwijkingen op de loon- en organisatiekosten worden centraal toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering in deze jaarrekening.